Η διάρκεια μιας επέμβασης καρδιάς εξαρτάται από το μέγεθος των βλαβών και κατά συνέπεια από το χρόνο που χρειάζεται για την αποκατάστασή τους. Αυτό ξεκινάει από τη στιγμή της νάρκωσης του ασθενούς έως και τη μεταφορά του στη μονάδα εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ). Συνήθως, μία επέμβαση ρουτίνας διαρκεί 5 ώρες συνολικά, δηλαδή εισαγωγή στη νάρκωση, κυρίως επέμβαση και μεταφορά στη ΜΕΘ.

Ο μέσος όρος νοσηλείας, άνευ επιπλοκών, είναι 7-8 ημέρες.

Για να επανέλθει κάποιος στις δραστηριότητές του εξαρτάται από την ηλικία (οι νεότεροι αναρρώνουν γρηγορότερα), τη βαρύτητα της επέμβασης, τη φυσική κατάσταση. Η ανάρρωση του ασθενούς ξεκινά από την επόμενη κιόλας ημέρα του χειρουργείου, δηλαδή ο ασθενής σιτίζεται, υπόκειται σε φυσικοθεραπεία, κλινικές και εργαστηριακές εξετάσεις και κινητοποιείται άμεσα. Η πλήρης, όμως, αποκατάσταση χρειάζεται ένα εύλογο χρονικό διάστημα το οποίο συνήθως διαρκεί 2-3 μήνες.

Πάντοτε πρέπει να γίνονται εξετάσεις διότι η πρόληψη είναι το καλύτερο φάρμακο, για όλες τις ασθένειες. Κατά συνέπεια και η καρδιά χρήζει τις ειδικές εξετάσεις οι οποίες πρέπει να γίνονται από όλους μας. Από νεαράς ηλικίας καλό είναι να υπάρχει ένα υπερηχοκαρδιογράφημα (triplex) και ΗΓΚ τα οποία μπορούν να δείξουν συγγενείς καρδιοπάθειες που δεν είχαν αποκαλυφθεί. Οι ενήλικες άνω των 40 ετών πρέπει σε τακτά χρονικά διαστήματα – κυρίως ετησίως – να υποβάλλονται σε υπερηχοκαρδιογράφημα (triplex), ΗΚΓ και τεστ κοπώσεως. Είναι οι συνηθέστερες εξετάσεις. Ανάλογα με τα ευρήματα, συνεχίζεται ή όχι ο περαιτέρω έλεγχος.

Η διατροφή, φυσικά εξαρτάται από την νόσο, αλλά η αποφυγή λιπαρών τροφών (κυρίως ζωϊκά λίπη) αλλά και η αποφυγή αλατιού είναι ωφέλιμη και απαραίτητη για όλους.

Σε γενικές γραμμές, η προετοιμασία του ασθενούς πριν την επέμβαση είναι απλή: αποφυγή σωματικής κόπωσης και συναισθηματικής φόρτισης και πρόσληψη ελαφριών γευμάτων. Τα φάρμακα που πρέπει να διακοπούν πριν την επέμβαση είναι τα αντιπηκτικά (sintrom) 3-4 ημέρες και τα αντιαιμοπεταλιακά (ασπιρίνη, Plavix κλπ) 6-10ημέρες πριν το χειρουργείο.
Ρύθμιση ζαχάρου εφόσον ο ασθενής είναι διαβητικός.
Εάν υπάρχει πρόβλημα πνευμονολογικό, ο ασθενής πρέπει να έχει επισκεφθεί τον πνευμονολόγο του. Φυσικά, αν ο ασθενής πάσχει από οποιοδήποτε άλλο νόσημα, θα πρέπει να ενημερώσει τον θεράποντα ιατρό του και τον καρδιοχειρουργό του, να λάβει την κατάλληλη αγωγή.
Τέλος, οι ασθενείς πρέπει να ελέγξουν την στοματική τους υγεία και ειδικότερα, όσοι θα υποβληθούν σε αντικατάσταση βαλβίδων.
Κατά την εισαγωγή, ο ασθενής είναι απαραίτητο να έχει μαζί του τα φάρμακά του, τη στεφανιογραφία με τις υπόλοιπες εξετάσεις και το βιβλιάριο υγείας. Η, δε, εισαγωγή, γίνεται την προηγουμένη του χειρουργείου.

Ναι. Ο ασθενής θα πρέπει να έχει συλλέξει μέχρι και 10 φιάλες αίματος -οποιασδήποτε ομάδας αίματος- οι οποίες θα έχουν δοθεί επώνυμα στο κέντρο αιμοδοσίας που εξυπηρετεί το νοσοκομείο. Το αίμα μπορεί να δοθεί σε οποιοδήποτε νοσοκομείο της χώρας αρκεί να αναφέρεται για ποιον προσφέρεται το αίμα (επώνυμα) και να αναφέρεται και το νοσηλευτικό ίδρυμα στο οποίο θα πραγματοποιηθεί η επέμβαση. Η ομάδα αίματος του ασθενούς είναι απαραίτητη να γνωστοποιείται στον θεράποντα καρδιοχειρουργό μία εβδομάδα τουλάχιστον πριν την επέμβαση.
Εφόσον κριθεί απαραίτητο, θα πρέπει να συγκεντρωθούν και αιμοπετάλια, συνήθως από 1-2 δότες.

Λόγω του ότι η ανάρρωση του ασθενούς ξεκινά άμεσα μετά την επέμβαση, οι δραστηριότητές του βελτιώνονται συν τω χρόνω, αλλά η οδηγία για οδήγηση δίνεται μετά από περίπου ενάμιση μήνα, ώστε το στέρνο να έχει ολοκληρώσει τουλάχιστον κατά 80% την οστεοποίησή του.

Όσον αφορά στην κολύμβηση, μπορεί να ξεκινήσει και από τον πρώτο μήνα μετά την επέμβαση.

Όπως προαναφέρθηκε, η ανάρρωση ξεκινά από την δεύτερη κιόλας ημέρα μετά την επέμβαση, επομένως το περπάτημα επιβάλλεται με σταδιακή αύξηση της απόστασης-η οποία με βάση στατιστικές μελέτες, πρέπει να φτάσει 3-4χλμ ημερησίως. Το τρέξιμο και η γυμναστική θα πρέπει να είναι στα πλαίσια αεροβικής άσκησης, ώστε να μη δημιουργείται υπέρμετρη προσπάθεια.